ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΔΕ ΜΙΛΑ ΚΑΘΑΡΑ. ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ;
Πολλά παιδιά προσχολικής ηλικίας δε μιλούν καθαρά. Οι γονείς μπορεί, τις περισσότερες φορές, να καταλαβαίνουν τις λέξεις που λένε αλλά πρόσωπα που δεν τα βλέπουν συχνά, δυσκολεύονται να τα κατανοήσουν. Στον παιδικό σταθμό οι παιδαγωγοί μπορεί να επισημαίνουν δυσκολία στην λεκτική επικοινωνία, έλλειψη κοινωνικότητας ή προβλήματα συμπεριφοράς. Τι μπορεί να συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις;
Γιατί το παιδί μου δεν το καταλαβαίνουν όταν μιλά;
Μία δυσκολία στην ομιλία μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες οι οποίοι θα πρέπει να ελεγχθούν από τον ειδικό θεραπευτή λόγου και ομιλίας. Εάν ο έλεγχος για οργανικά προβλήματα είναι αρνητικός είναι πολύ πιθανό η δυσνόητη, ανώριμη, απλοποιημένη, μη "καθαρή" ομιλία σε ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να οφείλεται σε μία εξελικτική ανωριμότητα ή διαταραχή του φωνολογικού του συστήματος.
Τι είναι το φωνολογικό σύστημα και πώς αναπτύσσεται;
Το φωνολογικό σύστημα αποτελεί μέρος του γλωσσικού συστήματος και περιλαμβάνει τους ήχους (φθόγγους) μιας γλώσσας οργανωμένους και ταξινομημένους σε λέξεις με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Το παιδί που αναπτύσσεται ακούει τις λέξεις από το περιβάλλον και με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιεί και αναπτύσσει το δικό του φωνολογικό σύστημα. Δε μπορεί όμως να πει τις λέξεις όπως οι ενήλικοι, ίσως λόγω νευροφυσιολογικών περιορισμών. Για αυτό απλοποιεί τις λέξεις του με συστηματικό τρόπο εφαρμόζοντας συγκεκριμένες διαδικασίες απλοποίησης. Για παράδειγμα λέει "τάτα" αντί "πατάτα" επειδή του είναι πιο εύκολο να πει το τμήμα της λέξης που τονίζεται ("τάτα") κόβοντας την πρώτη μη τονιζόμενη συλλαβή ("πα"), καθιστώντας παράλληλα τη λέξη δισύλλαβη αντί τρισύλλαβη και επομένως πιο εύκολη. Όλα τα παιδιά σε κάποιες φάσεις της εξέλιξης της ομιλίας τους απλοποιούν συστηματικά τις λέξεις με κάποιες διαδικασίες απλοποίησης. Μεγαλώνοντας όμως, μειώνουν σταδιακά τις διαδικασίες απλοποίησης που χρησιμοποιούν και καταλήγουν να μιλούν απολύτως καθαρά όπως οι ενήλικοι.
Εφόσον όλα τα παιδιά απλοποιούν την ομιλία τους πότε υπάρχει πρόβλημα και πώς διαγιγνώσκετε;
Εάν ένα παιδί εμμένει στο να χρησιμοποιεί μια διαδικασία απλοποίησης που θα έπρεπε να έχει σταματήσει αρκετούς μήνες πριν, υπάρχει πρόβλημα. Ο ειδικός θεραπευτής λόγου και ομιλίας αποκλείει άλλες πιθανές διαταραχές που μπορεί να έχουν τα ίδια ή παρόμοια συμπτώματα με τις φωνολογικές διαταραχές και αξιολογεί τη Φωνητική και Φωνολογική Εξέλιξη του παιδιού καταγράφοντας τις απλοποιήσεις που κάνει στην ομιλία του. Από το είδος των απλοποιήσεων προσδιορίζει την ηλικία της φωνολογικής του ανάπτυξης και παρεμβαίνει όταν αυτή δε συμβαδίζει με τη χρονολογική του ηλικία ή εάν οι απλοποιήσεις που κάνει είναι άτυπες και ιδιοσυγκρατικές, δηλαδή δεν παρατηρούνται στη φωνολογική εξέλιξη άλλων παιδιών.
Μπορεί να συνυπάρξουν φωνολογικές διαταραχές και άλλες διαταραχές στο λόγο ή την ομιλία;
Ναι. Συχνά η αργή εξέλιξη στην ομιλία συνυπάρχει με αργή εξέλιξη του λόγου που εκδηλώνεται με δυσκολίες στην έκφραση ή και την κατανόηση του λόγου. Φωνολογικές διαταραχές μπορεί να συνυπάρξουν και με άλλες αρθρωτικές διαταραχές. Η διάγνωση και θεραπεία από εξειδικευμένο επιστήμονα εξασφαλίζει την ορθότητα της διάγνωσης και την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής παρέμβασης.
Πίσω στις ερωτήσεις και απαντήσεις.
